Библиометриялық зерттеу: оқу жүйесінің экономикалық көбірекке тиесілігі
DOI:
https://doi.org/10.26577/jerba202414713Аннотация
Қазақстанда білімге қолжетімділік күрделі мәселе болып қала береді. Үкіметтің білім беру жүйесін жетілдіруге күш салып жатқанына қарамастан, халықтың барлық топтары үшін қолжетімділікті жақсарту үшін көп жұмыс істеу қажет. Бұл мақалада 22 бірегей журналды анықтайтын әртүрлі дерекқорлардағы 42-ден астам дереккөздің талдауы берілген. Қамтылған зерттеудің негізгі форматтары журнал мақалалары, кітаптар, жұмыс құжаттары, конференция материалдары және баяндамалар болып табылады. Көптеген ғылыми мақалалар Scopus, Web of Science, PubMed, JSTOR, EconLit және т.б. сияқты ірі дерекқорларда индекстелген журналдарда жарияланады. Қаралған әдебиеттер білімге қатысты тақырыптарды қамтитын сипаттамалық және эмпирикалық мақалаларды қоса алғанда, әртүрлі мақалаларды қамтиды. Ғылыми еңбектер 1961-2023 жылдар аралығында жарық көрді. Таңдалған мақалаларда көтерілген білім берудегі негізгі мәселелерге қолжетімділік, сапа, білімге қол жеткізудегі теңсіздік, білім беру құны, зерттеулерге көңіл бөлмеу, кадрларды даярлаудың жеткіліксіздігі және әлеуметтік инфрақұрылымның жеткіліксіздігі жатады. Бұл мақалаларды талдау бірнеше қадамдарды қамтыды, соның ішінде таңдалған журналдардың уақытша көлемін талдау, ландшафт картасын пайдаланып деректерді визуализациялау және кілт сөздерді талдау. Білім беру саласындағы қолжетімділік мәселелерін шешу қашықтан білім беруді дамытуды, инфрақұрылымды, мемлекеттік бағдарламаларды жетілдіруді, кадрларды даярлауды және мемлекет, бизнес пен білім беру мекемелері арасындағы әріптестік қарым-қатынасты қажет етеді. Технологияларды, әсіресе АКТ-ны енгізу білім беру ландшафтын өзгертуге уәде береді, бірақ реформаларды сәтті жүзеге асыру үшін бар саяси шектеулерді де ескеру қажет.
Түйін сөздер: білім, аймақ, адами капитал, экономикалық өсу, библиометрия, тұжырымдамалық әдебиеттерді талдау
