Институциональные факторы инновационного развития казахстанских компаний.Қазақстандық компаниялардың инновациялық дамуының институционалды факторлары.

Аннотация

В статье рассматриваются точки инновационного прорыва, обосновывается необходимость развития национальной экономики на опережение. Предпринята попытка раскрыть реальные условия, в которых казахстанских компаниям предстоит повышать свою конкурентоспособность на внутреннем и внешнем рынке. Отечественным производителям необходимо преодолевать трудности, связанные с жесткими условиями предоставления кредитов, депрессивностью фондового рынка, технологической зависимостью от стран СНГ, узостью национального рынка, дефицитом управленческих кадров, недостаточной деловой активностью и т.п. Девальвация тенге на 20% ограничит возможности импорта новых технологий, оборудования, интеллектуальных активов, необходимых для запуска и реализации ФИИР. Выход в сложившейся ситуации видится в активном привлечении иностранных прямых инвестиций в форме совместных предприятий. Тем не менее, альтернативы созданию отечественного производства товаров с высокой добавленной стоимостью, нет и быть не может. Точками прорыва и опорой национальной экономики должны стать казахстанские предприятия перерабатывающих отраслей. Повышение их международной конкурентоспособности требует институциональной модернизации. Многие их поведенческие характеристики не соответствуют международным стандартам. Мақалада инновациялық жаңғыртулардың нүктелері қарастырылған, ұлттық экономиканың озық дамуының қажеттілігі негізеделді. Қазақстандық компанияларға ішкі жəне сыртқы нарықтарда өздерінің бəсекеге қабілеттіліктерін жоғарлатуға тура келетін шынайы шарттарды ашу талпынысы жасалған. Отандық өндірушілерге несиелердің қатаң шарттары, қор нарығының депрессиялылығы, ТМД елдерінен технологиялық тəуелділік, ұлттық нарықтың тарлылығы, басшылық кадрлардың тапшылығы, жеткіліксіз іскерлік белсенділік жəне т.б. секілді шарттармен байланысты қиыншылықтарды бастан кешіру қажет. Теңгенің 20% девальвациясы ҮИИД бағдарламасын жүзеге асыруға қажетті жаңа технологиялардың, құрал-жабдықтардың, интеллектуалды активтердің, импорттық мүмкіндіктерін шектейді. Қалыптасқан жағдайдан шығу тікелей шетелдік инвестицияларды бірлескен кəсіпорындар формасында белсенді түрде тартуда болып келеді. Дегенмен жоғары қосылған ұүны бар отандық тауар өндірісін қалыптастыруға балама жоқ жəне бо- луы да мүмкін емес. Жаңғыртулар нүктелері мен ұлттық экономиканың негізі болып өңдеуші салалардың қазақстандық кəсіпорындары болуы тиіс. Олардың халықаралық бəсекегеқабілеттілігін жоғарылату институционалды жаңғыртуды талап етеді. Олардың көпшілігінің мінез-құлықтық сипаттамалары халықаралық стандарттарға сəйкес келмейді.