Орталық Банктердің Тәуелсіздігінің макроэкономикалық көрсеткіштерге әсері
DOI:
https://doi.org/10.26577/jerba202414711Аннотация
Мақалада посткеңестік және дамыған елдер үшін макроэкономикалық көрсеткіштер мен орталық банктің (ОБТ) тәуелсіздігі арасындағы байланыс қарастырылады. Көптеген жарияланымдар ұлттық орталық банктердің инфляцияға ықпалы мәселесіне арналған, бірақ оның басқа макроэкономикалық көрсеткіштерге әсері, әсіресе посткеңестік елдер үшін жеткілікті түрде зерттелмеген. Бұл мақалада ОБТнің макроэкономикалық көрсеткіштерге: экономикалық өсуге, экспортқа, импортқа және табыс теңсіздігіне әсер етуінің болуы мен бағыты туралы гипотезаны тексеру нәтижелері берілген. Зерттеу 2001 жылдан бастап жиырма жылдық деректерге тіркелген әсерлері бар панельдік деректерді талдау арқылы жүргізілді. Алынған нәтижелерге сәйкес, екі белгілі индекспен өлшенетін ОБТ-нің өсуі посткеңестік елдерде экономикалық өсу қарқынының төмендеуіне, экспорт пен импорттың төмендеуіне және кірістер теңсіздігінің төмендеуіне ықпал етеді, бірақ ол дамыған елдерде бұл көрсеткіштерге айтарлықтай әсер етпейді. Сонымен қатар, посткеңестік елдерде де, дамыған елдерде де осы индекстердің кейбір қосалқы индекстерінің оларға статистикалық маңызды әсері анықталды. Бұл зерттеудің нәтижелері орталық банк тәуелсіздігінің, әсіресе посткеңестік елдердегі экономикалық даму мақсаттарына қол жеткізудегі маңыздылығы мен рөлін көрсетеді.
Түйін сөздер: орталық банктің тәуелсіздігі, экономикалық өсу, экспорт, импорт, теңсіздік, посткеңестік елдер, дамыған елдер.
