Кобб-Дуглас өндіру функциясының көмегімен ҚР химия және мұнай-химия өнеркәсіптігінің мысалында адам капиталын бағалау
DOI:
https://doi.org/10.26577/be.2023.v145.i3.010Аннотация
Осы мақалада қарастырылған мәселелер химия (мұнай-химия) өнеркәсібі кәсіпорындарында адами капиталдың тиімділігін бағалау әдістемесін әзірлеуге қатысты. Болашақта саланың қалыптасуы адами капиталдың сапалы қалыптасуына да байланысты.
Бұл зерттеудің мақсаты – Қазақстан Республикасының химия және мұнай-химия өнеркәсібіндегі адами капиталдың тиімділігін талдау және бағалау. Адами капиталдың сапасын бағалаудың әртүрлі тәсілдері бар. Мақала авторлары Кобб-Дуглас өндірістік функциясын пайдалана отырып, Қазақстанның химия және мұнай-химия өнеркәсібі мысалында адами капиталды пайдалану тиімділігін бағалады.
Зерттеудің бір бөлігі ретінде авторлар Қазақстан Республикасының 2000–2020 жж химиялық және мұнай-химия өнеркәсібінің мысалында динамикалық параметрлері бар Кобб-Дуглас өндірістік функциясын құру мүмкіндігі туралы сұраққа жауап береді.
Жұмыста өндірістік функцияның негізгі сипаттамаларының есебі жүргізіледі, химия және мұнай-химия өнеркәсібінің әртүрлі салаларындағы еңбек ресурстары мен инвестицияларды пайдалану тиімділігіне салыстырмалы талдау жасалды.
Талдау барысында химия және мұнай-химия өнеркәсібінің бірқатар салаларында проблемалар анықталды, атап айтқанда, 2019 жылдан бастап ерекше байқала бастаған еңбек өнімділігінің төмендеуі, капитал-жұмыс коэффициентінің төмендеуі, инвестициялардың қайтарымы. Зерттеудің құндылығы оның Кобб-Дуглас функциясы арқылы адами капиталды бағалау мүмкіндігін көрсетуінде. Бұл техниканы тек химия және мұнай-химия өнеркәсібінде ғана емес, сонымен қатар кез келген басқа салада қолдануға болады.
Кілт сөздер: Химиялық және мұнай-химия өнеркәсібі, адами капитал, кәсіби стандарттар.
