Налоговый учет в условиях бухгалтерского учета по МСФО. ХҚЕС бойынша бухгалтерлік есеп шартындағы салық есебі.

Аннотация

До последнего времени во многих странах прилагались усилия для того, чтобы не разделять полностью налоговый и бухгалтерский учет. Как прави­ло,­ это был путь поиска­ компро­мис­сов­ – где можно­ поступиться фискальным интересом, а где можно допустить дефор­ мацию показателей финансовой отчетности. Преобразования в экономике и развитие рыночных отношений в Казахстане диктуют применение общепринятого и понятного в мире подхода к составлению финансовой отчетности. Внедрение МСФО способствует переходу казахстанской экономики на качественно но­ вый уровень развития, когда главными ценностями становится бла­ гоприятный инвестиционный климат, прозрачность финансовой отчетности, открытость, достоверность финансового положения и результатов деятельности компаний [1]. Все более широкое исполь­ зование МСФО особенно остро обозначило конфликт бухгалтерско­ го и налогового учета, так как МСФО не допускают никаких компро­ миссов с налогообложением. По этой причине внедрение МСФО в качестве нормативной основы составления финансовой отчетности неизбежно вступает в конфликт с интересами публичного субъекта – государства в лице налоговых органов. Соңғы жылдарға дейін көп елдерде бухгалтерлік және салық есе­ бін толығымен ажыратпауға тырысты. Әдеттегідей, ымыраға келу жолдарын іздеу, яғни қазыналық мүддеден бас тарту немесе қаржы­ лық есептілік көрсеткіштерін өзгерту мүмкіндіктерін қарастырды. Қазақстандағы экономиканы қайта құру және нарықтық қаты­ настардың дамыту кезеңінде жалпыға бірдей және түсінікті қаржы­ лық есептілікті құру керек болды. ХҚЕС-ті енгізу Қазақстандық эко­ номиканы сапалы, жаңа деңгейге көтеруге себеп болды және басты құндылық болып – жайлы инвестициялық климат, қаржылық есепті­ ліктің айқындылығы, ашықтығы, қаржылық жағдайдың және кәсіпо­ рынның қызметінің нәтижелерінің растығы саналды. ХҚЕС-ті кеңінен қолдану, бухгалтерлік және салық есептерінің қарама-қайшылығын өршіте түсті, өйткені ХҚЕС салық салумен ешқандай келісімге кел­ мейді. Сол себептен, ХҚЕС-тің қаржылық есептілікті құрудағы заңна­ малық негізі ретінде енгізлуі, көпшілік субъектісі – салық органдары мемлекет атынан, қызығушылықтарымен қақтығыстарға ұшырады.