Опыт вступления Китая в ВТО: тенденции экономического развития. Қытай мемлекетінің БСҰ-ға кіру тәжірибесі

Аннотация

В статье рассматривается опыт вступления Китая в ВТО как одной из развивающихся стран. Всемирная Торговая Организация (ВТО) является глобальной организацией, регулирующей международную торговлю, правовую основу которой составляет ГАТТ в редакции 1994 г., Генеральное соглашение по торговле услугами (ГАТС), Соглашение по торговым аспектам прав интеллектуальной собственности (ТРИПс) и ряд других правовых документов. Основным инструментом регулирования внешней торговли является таможенный тариф. Для устранения расхождений национальных систем внешнеэкономического регулирования ВТО проводит соответствующую унификацию. Вступление определенных стран в ВТО отрицательно отразилось на их экономическом развитии и торговой политике. Китай вступил в ВТО в декабре 2001 г. и анализ экономики и торговой политики Китая показал, что эта страна сумела получить больше выгод от присоединения к этой международной организации, и сделала рывок вперед в своем экономическом развитии. В связи со вступлением Китая в ВТО быстрыми темпами увеличились объемы экспорта, изменилась его структура, постоянно растет доля продукции с высокой добавленной стоимостью. Китай также снизил импортные пошлины. Вступление Китая в ВТО способствовало также ускорению темпов реализации национальной политики реформ и открытости, проводимой Китаем на протяжении последних 20 лет. КНР занимает ведущие позиции среди крупнейших в мире реципиентов иностранного капитала. В последние годы Китай даже выдвинулся на первую позицию. Мақалада Қытай мемлекетінің дамушы мемлекет ретінде БСҰ-ға кіру тәжірибесі қарастырылады. Дүниежүзілік сауда ұйымы (БСҰ) құқықтық негізін 1994 ж. нұсқасындағы Тауар саудасы бойынша Бас келісім, Қызмет саудасы бойынша Бас келісім, Интеллектуалды меншік құқы сауда аспектілері бойынша келісім және басқа да құқықтық құжаттар құрайтын ғалами ұйымы болып табылады. Сыртқы сауданы реттеудің басты құралы кеден тарифі болып табылады. Сыртқы экономикалық реттеуде ұлттық жүйеде айырмашылықтарды жою үшін БСҰ тиісті бірегейлендіру жүргізеді. БСҰ-ға кейбір мемлекеттердің кіруі олардың экономикалық даму және сауда саясатында теріс көрініс тапты. Қытай БСҰ-ға 2001 жылдың желтоқсан айында кірді және оның экономика сараптамасы мен сауда саясаты бұл халықаралық ұйымына қосылғаннан аса көп пайда тапты және өз экономикалық дамуында алға басты. Қытайдың БСҰ-ға кіруінен оның экспорт көлемі тез қарқынмен өсті, құрылымы өзгерді, жоғары қосымша құнды өнім үлесі бірыңғай өсуде. Қытай, сонымен қатар импорт салығын төмендетті. Қытайдың БСҰ-ға кіруі соңғы жиырма жылда Қытаймен өткізіліп жатқан ұлттық саяси реформа мен ашықтықты жүзеге асыру қарқынының жеделдетуіне жол берді. Қытай мемлекеті шетел капиталы орасан зор реципиенттер әлемінде басты ұстаным алуда. Соңғы жылдарда Қытай, тіпті, алдыңғы қатарға шығуда.