Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қызметін жетілдіру

Аннотация

Бұл зерттеуде Қазақстандағы жергілікті өзін-өзі басқару (ЖӨБ) жүйесінің қазіргі жағдайы зерттеліп, оның тиімділігін арттыру механизмдері қарастырылады. Жергілікті өзін-өзі басқару органдары өңірлерді дамыту мен азаматтардың өмір сүру сапасын жақсартуда маңызды рөл атқарады, алайда олардың әлеуеті орталық билікке қаржылық тәуелділік, азаматтардың жеткіліксіз қатысуы және ашықтық деңгейінің төмендігі сияқты мәселелермен шектелген.

Зерттеудің мақсаты – ЖӨБ-дің жұмысын бағалау мен жақсарту құралы ретінде Қазақстанда жергілікті өзін-өзі басқару тиімділігі индексін (ЖӨБТИ) енгізу мүмкіндіктерін талдау. Зерттеу ЖӨБТИ -дің халықаралық тәжірибеде қолданылуын және оның Қазақстандағы басқару мәселелерін шешудегі әлеуетін зерттеуге бағытталған.

Зерттеу ЖӨБТИ-дің негізгі мәселелерді шешудегі әлеуетін атап көрсетеді, атап айтқанда, тиімділікті өлшейтін көрсеткіштерді енгізу арқылы. ЖӨБТИ-ді қолдану жергілікті деңгейде ұсынылатын қызметтердің сапасын арттырып, азаматтардың белсенділігін күшейтіп, басқарудың ашықтығын айтарлықтай жақсарта алады.

Жұмыста нормативтік-құқықтық базаны сапалы талдау, жергілікті басқару саласындағы сарапшылармен сұхбаттар және халықаралық тәжірибелерді салыстырмалы шолу қолданылды. Мұндай тәсіл ЖӨБТИ-ді Қазақстанның басқару жүйесіне интеграциялаудың нақты қадамдарын анықтауға мүмкіндік берді.

Зерттеу нәтижелері жергілікті өзін-өзі басқару органдарының есептілігін арттыруға және өңірлердің тұрақты дамуына ықпал ететінін көрсетті. Нәтижелер басқару процесін инклюзивті ету үшін кері байланыс механизмдері мен өлшенетін көрсеткіштерді енгізудің маңыздылығын айқындады.

Бұл жұмыс Қазақстандағы децентрализация бойынша ағымдағы реформаларға үлес қосып, қаржылық және әкімшілік автономияны арттыруға арналған практикалық жол картасын ұсынады. Алынған нәтижелер деректерге негізделген және ЖӨБ органдарының тиімділігі мен ашықтығын арттыру бойынша ұсыныстарды қамтиды.

Қазақстанда ЖӨБТИ-ді енгізу басқаруды жүйелі түрде жақсартудың негізі бола алады. Бұл халықаралық стандарттарға сай келетін, ашық, инклюзивті және азаматтарға бағытталған жергілікті өзін-өзі басқару жүйесін құруға мүмкіндік береді.

Түйін сөздер: жергілікті өзін-өзі басқару, децентрализация, ЖӨБТИ, мемлекеттік қызметтер