Түркия мен Қазақстанның коммерциялық банктерінің стресске төзімділігі
DOI:
https://doi.org/10.26577/be.2023.v143.i1.03Аннотация
Банктердің стресске төзімділігін зерттеу елдің бүкіл қаржы жүйесі үшін маңызды, өйткені банк секторы экономиканың маңызды сегменті болып табылады. Стресс-тестілеу банктердің қаржы нарығындағы әртүрлі стресстік жағдайларға төзімділігін бағалау әдістерінің бірі болып табылады.
Зерттеудің негізгі мақсаты-Блумберг даму сценарийлеріне қатысты олардың стресс-тестілеуін жүргізу арқылы банктердің стресске төзімділігіне салыстырмалы талдау жүргізу.
Зерттеудің ғылыми және практикалық маңызы бар. Ғылыми тұрғыдан алғанда, стресс-тестілеуді бағалау призмасы арқылы банктердің стресске төзімділігін бағалау тәсілі қарастырылған. Практикалық бағытта маңыздылығы Түркия мен Қазақстан банктерінің әлемдік экономикадағы түрлі күйзелістерге тұрақтылығын салыстыруда көрініс тапты.
Бұл зерттеуде жүктемені тестілеу және сценарийлік модельдеу әдістері қолданылады. Деректерді жинау Түркия және Қазақстан банктері бойынша Bloomberg ақпараттық базасының деректері негізінде жүзеге асырылды. Өкінішке орай, Түркия мен Қазақстанның барлық коммерциялық банктері 2020-2022 жылдардағы деректерді жинай алмады.
Талдау түрік банктерінің дағдарыстарға сезімтал екенін анықтады. Қазақстан банктері АҚ-ны қоспағанда, дағдарыстарға неғұрлым төзімді және нарықтық өзгерістерге онша сезімтал емес "Kaspi.KZ", оның көрсеткіштері түрік банктерінің көрсеткіштеріне жақын.
Зерттеу банктердің әлемдік стресстік жағдайларға төзімділігін әртүрлі елдердің банк жүйелерінің стресске төзімділік деңгейін салыстыруға мүмкіндік беретін сценарийлік модельдеу арқылы бағалауға болады деген қорытынды жасауға мүмкіндік береді.
Түркия мен қазақстан банктерін салыстыру кейіннен тиісті елдің банк секторының тұрақтылығын арттыруға әсер ететін факторларды анықтауға мүмкіндік береді.
Түйін сөздер: стресс тестілеу, банкинг, стресске төзімділік, Bloomberg, болжау
