Сахараның оңтүстігіндегі Африкадағы инфрақұрылымның даму жағдайын зерттеу
DOI:
https://doi.org/10.26577/be.2021.v135.i1.09Аннотация
Инфрақұрылым адамның әл-ауқатын жақсарту үшін ғана емес, сонымен бірге экономикалық
өсу мен дамуды ынталандыру үшін де маңызды. Осындай маңыздылыққа қарамастан, Сахараның
оңтүстігіндегі Африкада (СОА) әлемнің кез келген аймағына қарағанда инфрақұрылымдық
кемшіліктер бар. Осыған байланысты, сондай-ақ инфрақұрылымды дамытумен байланысты
өлшеу проблемаларын шешу үшін СОА-да инфрақұрылымның даму жағдайын анықтау қажет. Бұл
зерттеу 2000 жылдан 2018 жылға дейінгі 43 елді қамтитын СОА-дағы инфрақұрылымдық даму
жағдайын зерттейді. Инфрақұрылымның дамуы физикалық және әлеуметтік инфрақұрылымды
қамтитын құрама инфрақұрылым индексімен анықталады. Зерттеуде жинақталған немесе құрама
индексті құру үшін негізгі компоненттер анализі (PCA), ал деректерді талдау үшін сипаттамалық
статистика, стильдендірілген фактілер және корреляциялық талдау қолданылды. Зерттеудің
нәтижелері СОА-дағы инфрақұрылымның дамуы зерттеу кезеңінде едәуір жақсарғанын
көрсетті, дегенмен бұл әлемнің басқа аймақтарында қол жеткізілген дамумен салыстырғанда
өте төмен деңгей, ал жақсартулардың көп бөлігі физикалық инфрақұрылыммен байланысты,
әсіресе телекоммуникация секторы және аз дәрежеде денсаулық сақтау және сумен қамтамасыз
ету инфрақұрылымында. Осылайша, зерттеу мүдделі тараптарға СОА елдерінде, әсіресе
табысы төмен елдерде инфрақұрылымның дамуын жақсартатын саясатты әзірлеуге қатысуды
ұсынады, өйткені олардың көпшілігі рейтингтің соңында тұр. Бұл СОА мен әлемнің басқа
аймақтарындағы дамушы елдер арасындағы инфрақұрылымдық қызметтерге қол жетімділіктегі
елеулі теңсіздіктерді жоюға көмектеседі.
Түйін сөздер: инфрақұрылымды дамыту, инфрақұрылымның құрама индексі, негізгі
компоненттерді талдау, физикалық және әлеуметтік инфрақұрылым.
