Синергетический менеджмент и его роль в управлении вузами. Синергетикалық менеджмент және жоғарғы оқу орындарын басқарудағы оның рөлі.
Кілттік сөздер:
синергетический менеджмент, управленческие решения, синергетический эффект управления, управление вузами. синергетикалық менеджмент, басқарушылық шешімдер, басқарудың синергетикалық нәтижесі, жоғарғы оқу орын дарын басқару.Аннотация
В статье автором изучается синергетический менеджмент и его роль в управлении вузами. В современном мире все больший акцент, в том числе и в процессах управления вузами, делается на самоуправле ние как наиболее эффективный механизм организации деятельности. При этом процесс принятия управленческих решений базируется на применении методов не одного, а одновременно нескольких методов менеджмента. Кроме того, говоря о самоуправлении и самоорганиза ции, предполагается не только четкое иерархичное управление, но и спонтанное создание высокоэффективной системы. Эти процессы ха рактерны и для вузов. Синергетика как раз и предполагает преобразо вание, упорядочивание на уровне самоорганизации подсистем за счет внутренних факторов самого вуза, выход из так называемого хаоса. Вместе с тем добиться эффекта синергетизма в управлении возмож но при координации деятельности и направлении подсистем на такое спонтанное упорядочивание, преобразование, усовершенствование с целью достижения соответствующих эффектов. Такое управление ву зом можно охарактеризовать как синергетический менеджмент.
Қазіргі заманда ең басты екпін, соның ішінде жоғарғы оқу орын дарын басқару барысында да, қызметті ұйымдастырудың ең тиімді механизмы ретінде өз-өзін басқаруға жасалады. Сонымен бірге, бас қарушылық шешімдерін қабылдау барысы менеджменттің бір ғана емес бір уақытта бірнеше әдістерін қолдануға негізделеді. Және де, өз-өзін басқару мен өз-өзін ұйымдастыру жөнінде айтумен қоса, тек айқын иерархиялық басқару ғана емес, сонымен бірге тиімділігі жо ғары жүйені кенеттен құру көзделеді. Бұл үдерістер жоғарғы оқу орындарына да тән. Синергетика дәл айтқанда, жоғарғы оқу орын ның өзінің ішкі факторлары есебінен ішкі жүйені өз-өзін ұйымдасты ру деңгейінде өзгерту, реттеуді, тұңғиықтан шығуды көздейді. Со нымен қоса, басқарудағы синергетизм тиімділігіне қол жеткізу ішкі жүйелер қызметін үйлестіру және бұл сияқты кенеттен өзгерту, рет теу, тиісті нәтижеге жету мақсатында жетілдіруге бағыттау кезінде мүмкін болады. Жоғарғы оқу орынын осы сияқты басқаруды синер гетикалық менеджмент ретінде сипаттауға болады.
Библиографиялық сілтемелер
2 Климонтович Ю.Л. Введение в физику открытых систем // Соросовский образовательный журнал. – 1991. – № 8. – С. 111.
3 Haken H. Synergetic Agents: From Multi-Robot Systems to Molecular RoboticsWiley, 2012. – 328 p.
4 Yi-Fang Chang, Knowledge economy and synergetics between man and nature. Selection ofKnowledge Economy in China//
Chinese Economy Press, 2000.-р.275-278.
5 Ivana Grabar Synergetic approach to teaching foreign languages at undergraduate technical institutions//Advances in Business-Related
Scientific Research Journal (ABSRJ) Volume 2 (2011), Number 1
6 Ковалевич М.С. Социально-психологические и педагогические проблемы профессионализации личности: синергетический
подход. [Электронный ресурс] – Режим доступа. – URL: http://sites.google.com/site/konfep/Home/2-sekcia/kovalevic
7 Сагинов К.М., Трапицын С.Ю. Ноосферно-синергетический подход к управлению качеством образовательного процесса
вуза.// Российский научный журнал «Качество Инновации Образование». – М., 2011. – № 7.
8 https://ru.wikipedia.org/wiki/точка бифуркации
9 Можейко М.А. «Синергетика». Новейший философский словарь. – М.: Книжный Дом, 2003. – 1280 с.
10 Синергетическая философия истории/ под ред. В.П. Бранского и С.Д. Пожарского. – СПб., 2009.