Қазақстан Республикасында дәнді-дақыл өнімдер кластерінің қалыптасуы . Формирование зернопродуктового кластера в Республике Казахстан .

Аннотация

Қазақстанның қазіргі уақыттағы экономикалық жағдайларға байланысты аймақтық дамуын басқару мәселелері Қазақстандық аймақтардың әлеуметтік-экономикалық дамуының тиімді стратегияларын қалыптастыру және іске асыру бойынша жұмыстардың маңыздылығын қайта көрсетіп отыр. Аймақтардың дәстүрлі әдістер негізінде жасалған даму стратегияларының соңғы қорытындылары көп жағдайда жоғары жетістіктерді көрсетпейді және жаңа әдісті, яғни стратегияны аймақтық кластерлер негізінде қалыптастыруды талап етеді. Жаһандану үрдісінде кез-келген аймақ үшін тұрақтылық пен экономикалық тәуелсіздіктің маңызды шартына оның ішкі ұйымдастырылуы және жеке салалардың сыртқы жағдаяты мен инновациялық саясат құралдары есебінен жылдам бейімделгіштігі жатады. Аймақтардың бәсекеге қабілеттілігі оларда қолданылатын экономикалық қызмет субъектілердің тиімділігіне негізделген. Сондықтан кластерлік тәсілдеме, дәстүрлі салалық, өндірістік саясатқа балама ретінде аймақтың бәсекеге қабілеттілігін арттырудың тиімді құралы болып табылады. Осыны ескере отырып, берілген мақалада кластерлердің жалпы ерекшеліктерімен қатар Қазақстандағы кластерлік даму саясатының артықшылықтары, дәнді-дақыл кластерлерінің қазіргі уақытта тәжірибеде қолданылған модельдері қарастырылды. Сонымен қоса, Солтүстік Қазақстан облысындағы трансакциялық шығындар талданып, Қазақстанның кластерлік дамуының моделі және оны жүзеге асырудан пайда болатын әсерлер қарастырылды. Проблемы управления региональным развитием Казахстана в современных экономических условиях постоянно актуализируют задачу формирования и реализации эффективных стратегий социально-экономического развития Казахстанских регионов. Разработка стратегий развития территорий на основе традиционных методов часто не обеспечивает достижения высоких конечных результатов и требует нового подхода – формирования стратегии на основе развития территориальных кластеров. Становится общепризнанным фактом положение о том, что в условиях глобализации для любого региона важным для устойчивости и экономической независимости является ее внутренняя организация, включая способность адекватно реагировать на изменения внутренней и внешней конъюнктуры отдельных отраслей, существлять быструю адаптацию за счет средств инновационной политики. Конкурентоспособность регионов основана на эффективности действующих в них субъектов экономической деятельности. Именно поэтому кластерный подход как альтернатива традиционной отраслевой, промышленной политике представляет собой эффективный инструмент повышения конкуренто-способности территории. В связи с этим в настоящей статье раскрываются особенности кластеров и преимущества развития кластерной политики в Казахстане, а также современные модели зернопродуктового кластера, которые широко используются в практике. Также рассмотрены трансакционные расходы Северного Казахстана, модель зернопродуктового кластера и эффекты, которые должны возникнуть от реализации кластерной политики в зерновом подкомплексе области .