Перспективы развития малых городов Казахстана. Қазақстанда шағын қалаларды дамытудың келешегі

Аннотация

В статье рассматривается современное состояние и перспективы развития малых городов Казахстана, которые характеризуются ярко выраженной нестабильностью, нарушением научно обоснованных критериев эффективной организации городского хозяйства, непроработанностью вопросов адаптации к складывающейся глобализации экономики. Анализ экономики и социальной сферы малых городов позволил выделить присущие им основные проблемы. К ним относятся: отсутствие эффективных стратегий и программ развития малых городов, отсутствие средств на развитие, зависимость от вышестоящих бюджетов, низкий уровень качества жизни и высокий уровень безработицы. Кроме того, в малых городах сохраняется высокая экономическая зависимость от градообразующих предприятий, высокий процент износа объектов производственной и транспортной инфраструктуры, а также экологические проблемы. Основными направлениями развития малых городов являются: совершенствование структуры экономики путем диверсификации и создания оптимального сочетания предприятий различной величины и отраслевой принадлежности, расширение состава функциональной специализации городов, освоение имеющихся вблизи малых городов минерально-сырьевых ресурсов. Мақалада экономиканың жаһандану жағдайына бейімделуде қала шаруашылығын тиімді ұйымдастырудың ғылыми негізделген тиянақты өлшемдерінің бұзылуы, айқын тұрақсыздық көрініспен сипатталатын Қазақстандағы шағын қалалардың қазіргі күйі мен болашақтағы даму барысы қарастырылған. Шағын қалалардың экономикасы мен әлеуметтік шеңберін талдауда осы мәселеге тән проблемаларды бөліп көрсетуге болады. Оларға мыналар жатады: шағын қалаларды дамытуда тиімді стратегиясы мен бағдарламаларының болмауы, оларды дамытуға қаржының жетіспеушілігі, жоғарғы деңгейдегі бюджетке тәуелділігі, өмір сүру сапасының төмендігі және жұмыссыздықтың жоғары деңгейі. Бұдан басқа, шағын қалалардың қала құраушы кәсіпорындарға тікелей экономикалық тәуелділігі, өндірістік нысандардың және көлік инфрақұрылымының тозу деңгейінің жоғары болуы, сонымен қатар экономикалық проблемалар сақталып қалған. Шағын қалаларды дамытудың бағыттары мыналар: әртараптандыру жолымен экономиканың құрылымын жетілдіру мен әртүрлі көлемдегі және салалық бағыттары кәсіпорындарды үйлесімді оңтайластыру, қалаларды мамандандыруда жұмыс істей білу қызметін кеңейту, шағын қалаларға жақын орналасқан минералды-шикізат қорларын игеру.